Verzwikte enkel

Wat is het?

Het enkelgewricht vormt de verbinding tussen voet en onderbeen. Om het enkelgewricht zitten enkelbanden (ligamenten) en een gewrichtskapsel; ook lopen er pezen langs. Een ligament is sterk weefsel dat botstukken stevig met elkaar verbind. De enkelbanden, gewrichtskapsel en pezen houden de voet en onderbeen bij elkaar en geven stevigheid aan het enkelgewricht. Bij een verzwikking, worden de spieren en pezen, die langs de enkel lopen, overrekt. Bij een verstuiking, dit is erger, worden de enkelbanden overrekt, meestal aan de buitenkant.

Ontstaan

Iedereen, van topsporter tot de meest inactieve personen, kan een enkelblessure oplopen. Meestal gebeurt dit door een onverwachte, verkeerde beweging waarbij de voet te ver naar binnen of naar buiten omklapt. Bijvoorbeeld een jogger stapt in een gat, een voetballer/honkballer bij het maken van een sliding. Sommige activiteiten geven meer kans op een verzwikking, bijvoorbeeld zaalsporten of lopen op een ongelijke ondergrond, kinderen tijdens het spelen. Sommige mensen hebben regelmatig last van een verzwikte enkel. Dat kan komen door slappe enkelbanden, bijvoorbeeld doordat de enkel al eens eerder verstuikt/verzwikt is.
De meeste enkel verzwikkingen of verstuikingen ontstaan door een inversie trauma waarbij de voet naar buiten omkantelt, en de laterale enkelbanden (ligamenten) aan de buitenkant van de voet worden beschadigd. Pronatie trauma’s aan de mediale enkelbanden (ligamenten) aan de binnenzijde van de voet, veroorzaakt door het naar binnen omkantelen van de voet, komen zelden voor.

Klachten

Een verstuikte enkel doet in het begin vaak zo zeer dat je er niet op kunt lopen. Dit is normaal en heeft als functie dat de enkel genoeg rust krijgt om te herstellen.
Klachten ontstaan wanneer de spieren, pezen of de enkelbanden (ligamenten) overrekt worden. Als de enkelbanden (ligamenten) overrekt worden kunnen er ook kleine scheurtjes ontstaan. Soms scheurt de hele enkelband (ligament), daarbij gaan er bloedvaatjes stuk, wat ervoor zorgt dat de enkel dik en blauw wordt. In sommige situaties, wordt er een stukje bot meegetrokken. Dit wordt een avulsie fractuur (breuk) genoemd. Dit wordt behandeld als zijnde een breuk.

Behandeling van de verzwikte enkel

Door correcte en adequate behandeling kun je chronische pijn en instabiliteit voorkomen. De volgende maatregelen dienen in acht genomen te worden bij een verzwikking/verstuiking:

” ijs” de enkel om zwelling te voorkomen, m.b.v. een ijspakking.
ontlast de enkel door zo min mogelijk te lopen tot de ergste zwelling weg is. Dit duurt meestal 2 tot 3 dagen.
omhoog leggen van de enkel vermindert de zwelling. De enkel moet dan hoger liggen dan uw billen, ook in bed een kussen onder de enkel.
de enkel regelmatig bewegen om stijfheid te voorkomen.
ga langzamerhand steeds meer lopen maar let er op dat je niet te veel door de pijngrens gaat.
drukverbanden, immobiliseren en ondersteunen(taping) van de blessure.
goede ‘warming-up ’en “cooling down” bij een training of wedstrijd verminderen de kans op blessures.

Herstel

Een verzwikking/verstuiking geneest bijna altijd vanzelf; ook als de enkelbanden gescheurd zijn. Wel kan de enkel na verstuiking een paar maanden gevoelig of wat dikker worden of warm aanvoelen dit is een teken dat u net iets teveel heeft gedaan. Sporadisch is een operatie nodig, om de banden in te korten, meestal gebeurt dit bij fanatieke sporters. Ook wordt in bepaalde gevallen een gipsspalk voorgeschreven, dit moet dan enkele weken.
Het is noodzakelijk dat tijdens het sporten of een andere hoge inspanning de enkel wordt ondersteund door bijvoorbeeld tape of een enkelbandage. De enkel is zeker de eerste maand nog zeer onstabiel. Dit komt doordat de enkelbanden opgerekt zijn en je niet helemaal goed meer aanvoelt hoe de enkel in de ruimte staat. De kans dat je er de eerste weken door heen zal gaan is groot. Dit is niet alleen zeer pijnlijk maar vertraagd ook het herstel proces.

Wat kan een podotherapeut doen?

De podotherapeut komt pas in actie als het natuurlijke herstelproces niet voldoende is voor een volledig herstel. Vaak bent u al onder behandeling van een fysiotherapeut om de enkel en de banden te versterken, maar blijven er klachten van instabiliteit tijdens het lopen. Indien dit klachten rond de enkel blijft veroorzaken en het herstelproces zodanig vertraagd kan de podotherapeut met een zooltherapie de enkel stabiliseren.

Sommige mensen verzwikken hun voet regelmatig, wanneer dit het gevolg is van een afwijkende voetstand, kan de podotherapeut preventieve maatregelen nemen.

Bron: Rondom Podotherapeuten